Ik denk dat iedereen wel op de hoogte is van het feit dat er zich in 1986 een nucleaire ramp in de Sovjetrepubliek Oekraïne heeft afgespeeld. De explosie die in de kerncentrale plaatsvondt zorgde voor enorm veel straling die een heleboel direct betrokkene binnen zeer korte tijd het leven kostte. Echter, vooral de gevolgen op langere afstand en lange termijn waren van zo’n grote omvang dat er tot op de dag van vandaag nog vele zieken en slachtoffers te betreuren zijn. Ook is een groot deel van het besmette gebied nog steeds onbewoonbaar en dat zal voorlopig nog wel even zo blijven.
Ondanks de desastreuze gevolgen van de nucleaire ramp van Tsjernobyl, had het nog veel slechter kunnen aflopen. Daarnaast hadden de directe gevolgen beperkt kunnen worden als er meteen openheid richting de relevante personen en partijen zou zijn gegeven. Dit is in eerste instantie niet gebeurd omdat de Sovjet-Unie vreesde voor gezichtsverlies in de wereld en bang was zijn machtspositie kwijt te raken. Het was uiteindelijk Valery Legasov (briljant vertolkt door Jared Harris) die, in bijzijn van Gorbatsjov en alle andere machtige figuren die op dat moment de leiding hadden over de republiek, onthulde dat men feiten achterhield en verdraaide en aandrong op directe maatregelen die uiteindelijk miljoenen extra doden hebben voorkomen.
Schokkend en hartverscheurend
In de HBO miniserie Chernobyl, die slechts vijf afleveringen omvat, worden op een indringende en rauwe manier de ramp, de gevolgen en het politieke spel getoond. De feiten zijn confronterend, schokkend en hoewel ik weet dat macht kan zorgen voor beroerde en egoïstische keuzes, is het bizar te bedenken dat als er niet een aantal wetenschappers hadden aangedrongen op directe actie er nog veel meer permanente schade zou zijn geweest. Deze serie is naast een gedramatiseerde documentatie ook relevant voor de huidige tijd, want hoeveel laten regeringen zonder dwang nu echt los over de werkelijke omvang en gevolgen als het een ramp en/of oorlog betreft? Het laat tevens zien dat we mensen met een geweten nodig hebben om bij dit soort rampscenario’s het verschil te maken.
Realistische uitvoering
In tegenstelling tot veel films en series die zowel waargebeurde als fictieve rampen als iets grootst en spectaculairs neerzetten, is dit bij Chernobyl niet gedaan, waardoor je een indringende reconstructie overhoudt die een puur en emotioneel realistisch beeld van de waarheid toont. De soundtrack is onheilspellend, het beeld is grauw en zowel de filmlocaties als de kleding voelen realistisch en “besmet”. Ik had zelf geen idee van alle geheimhoudingen rondom deze ramp en ik was regelmatig dan ook echt in shock over wat er zich op de plek des onheils heeft afgespeeld. Hoewel niet alles wat wordt getoond historisch correct is en niet alle karakters gelijk zijn aan de werkelijke betrokkenen, komt het de grote lijnen wel overeen met alle feiten die inmiddels bekend zijn. Dat geeft de perfect uitgevoerde inhoud nog een extra lading mee, die tijdens het kijken regelmatig voor kippenvel en een gevoel van ongeloof zorgt.
No Comments