Wat te doen als je even niet meer weet wie je bent

Ik was eigenlijk helemaal niet van plan dit enorme verhaal online te gaan zetten, maar gezien ik waarschijnlijk niet de enige ben die zich zo voelt of zich misschien ooit wel eens zo heeft gevoeld, wil ik het toch graag met jullie delen. Het gaat de laatste maanden geestelijk niet zo lekker met mij en daar heb ik al wel eerder wat dingen over gedeeld. Ik merk echter dat er iets overkoepelends aan de hand is wat misschien wel één van de grote oorzaken van alles is en dat is dat ik even niet meer weet wie ik ben. Ik ben mezelf kwijt, weet niet wat ik moet doen en wat ik überhaupt wil doen. Niet alleen nu, maar ook met de rest van mijn leven. Ik heb depressieve gevoelens, ben vaak ongelukkig, bang voor veel dingen en heb een onrust in mijn hoofd en lijf waar ik maar niet vanaf lijk te komen.

Nog niet zo heel lang geleden volgde ik therapie voor een deel van mijn problemen, maar nu ik ben verhuist is de reistijd zodanig lang, dat het niet alleen zonde van de tijd, maar ook van het geld is om dat traject te blijven volgen. Daarnaast zorgen paniekaanvallen er nog wel eens voor dat ik niet zo ver kom met het openbaar vervoer en dan is twee uur reizen van deur tot deur nog een extra obstakel. Tijd dus om iets te zoeken in de buurt en na een flinke mental breakdown een week of twee geleden, zat ik huilend bij de huisarts om samen tot een oplossing te komen. Komende week heb ik een intake bij een GGZ instelling hier in de buurt en hoewel ik blij ben dat er iets voor mij is gevonden en waar ik niet maandenlang op een wachtlijst kom te staan, vind ik het ook weer doodeng om opnieuw een traject in te gaan.

Ik heb al vele malen mijn levensverhaal moeten vertellen, inclusief waar ik tegenaanloop, waarom ik hulp zoek en wat het is waar ik aan wil werken. Ik dacht dat ik dat inmiddels wel vrij helder voor mezelf had de afgelopen tijd, maar afgelopen week kwam ik tot het besef dat dat niet zo was. Dit zorgde voor een nieuw inzicht, waarbij ik tot het besef kwam dat ik mezelf kwijt ben en niet meer zo goed weet wie ik ben, wat ik wil en waarom ik bepaalde dingen doe of juist niet doe.

Waar komt het vandaan?

Als ik kijk naar mijn verleden denk ik dat de problemen begonnen zijn in mijn pubertijd. Ik deelde noodgedwongen een kamer met mijn zusje en hoewel dat in mijn jongere jaren helemaal goed ging, begonnen onze persoonlijkheden al snel extreem te botsen. Dit resulteerde in het feit dat ik niet meer mezelf kon zijn thuis, ik afhankelijk was van de grillen van mijn zusje en ik na het behalen van mijn VWO diploma dan ook direct het huis uit ben gegaan (ik denk dat gevlucht een beter woord is). Het probleem was echter dat ik daar zowel geestelijk als financieel niet klaar voor was, maar ik trok het thuis echt niet meer. Ik ben redelijk vaak verhuist en heb vaak samengewoond met huisgenoten en er waren wel een aantal plekken waar ik mezelf volledig thuis voelde en ook mezelf kon zijn. Nee, je kan het niet maken om twee weken geen afwas te doen of om drie uur ’s nachts muziek te gaan draaien, maar dat was ok.

Toen ik in Hilversum in een huisje via de woningbouw terecht kwam, iets volledig van mezelf, was ik in het begin dolblij. Ik hoefde met niemand rekening te houden, voelde me vrij in mijn doen en laten en hoewel ik geestelijk in die jaren ook niet echt stabiel ben geweest ging het best wel goed. In die tijd rookte ik nog en ja, er waren tijden dat ik super depressief was en mezelf terugtrok met veel te veel sigaretten, chips en series om te kijken. Hoewel ik mezelf op dat soort momenten doodongelukkig voelde, had ik het wel even nodig om mezelf volledig af te sluiten van de wereld om mezelf vervolgens weer vol goede moed aan de wereld te tonen. Het was een soort van overlevingsmechanisme waarbij ik mezelf niet hoefde te verantwoorden aan huisgenoten en/of ouders.

Mijn ‘veilige’ plek werd me echter een paar jaar later ontnomen doordat de bovenbuurman een vrouw ontmoette waarmee hij twee kinderen kreeg en de onderburen het iets te vaak wel heel erg gezellig hadden. Wat dat concreet inhield is dat ik, doordat het huis vrij gehorig was, om half 6/6 uur wakker werd gehuild door de baby van boven en vervolgens tot twee uur ’s nachts wakker werd gehouden door schreeuwende, zingende en soms ruziemakende onderburen die duidelijk een steeds groter probleem met alcohol hadden ontwikkeld. Ik viel maar moeilijk in slaap en na het uitdrukken van mijn wekker (veel te vroeg) in de ochtend ontbeet ik met oordoppen in. Ik trek teveel prikkels in de ochtend heel slecht en dat gehuil zorgde meteen voor een stresslevel van 3000 % in de ochtend. Ik werd steeds rustelozer, moeier en kon mezelf steeds minder goed focussen. Ik had in die tijd een tijd een relatie en hoewel ik het eigenlijk nog niet zag zitten om bij mijn toenmalige vriend in Amsterdam in te trekken, heeft deze geluidsoverlast mij toch over de streep getrokken.

Hoewel ik Amsterdam nooit zo’n fijne stad heb gevonden en de drukte mij regelmatig naar de hals greep als ik weer eens een paar dagen bij mijn vriend in het centrum sliep, ging ik er eigenlijk vanuit dat ik daar wel aan zou wennen en ik mezelf na een tijdje helemaal op mijn gemak zou gaan voelen. Het is natuurlijk al wennen om voor de eerste keer echt samen te wonen en dan ook nog eens in de chaos van de grote stad en in een huisje wat zeker de helft kleiner was dan mijn woningbouwhuisje wat ik had achtergelaten, maar zonder mijn vrienden op loop- en fietsafstand leek de aanpassing al snel helemaal onmogelijk. Tussen mij en mijn vriend is het uiteindelijk deels fout gegaan, omdat ik niet op mijn plek was in Amsterdam en hij daar juist niet weg wilde. Het laatste jaar sloot ik me steeds meer op, waardoor ook mijn sociale angsten steeds groter werden. Ik zag bijna geen mensen meer en op een gegeven moment leek ik het ook soort van op te geven, omdat ik merkte dat de relatie toch al op zijn einde liep.

Het vooruitzicht van geen huis en geen woonplaats meer hebben was doodeng en hoewel ik het eigenlijk niet wilde ben ik tijdelijk bij mijn ouders ingetrokken die in dezelfde plaats wonen als waar mijn voormalige woningbouwhuisje stond. Ik zat dan in ieder geval weer in een soort van veilige omgeving, alhoewel het feit dat ik alleen maar een bed en een kast in de computerkamer van mijn pa had niet echt voor een fijn gevoel zorgde. Ik hielde mezelf voor dat het tijdelijk was en heb ondertussen nog een paar weken in B&B’s gebivakkeerd om geestelijk wat meer tot mezelf te komen. Met geen vooruitzicht op iets nieuws, besloot ik op zoek te gaan naar een stad of dorp waar ik mezelf op mijn gemak zou kunnen gaan voelen en waar ik kon gaan wonen. Ik hou ontzettend veel van het strand, dus ik besloot Den Haag een tijdje uit te gaan proberen. Ik kwam terecht in een kamer van een meisje wat tijdelijk in het buitenland zou gaan werken. Haar slaapkamer zat naast de keuken, wat ervoor zorgde dat ik altijd wel huisgenoten tegenkwam bij het verlaten van mijn kamer en ik nooit eens lekker ongemerkt weg kon glippen. Daarnaast woonde ik met haar spullen om me heen en sliep ik in haar bed. Echt mezelf zijn lukte dan ook nog steeds niet en ik vluchtte daarom regelmatig een paar uur naar het strand om mezelf weer even helemaal fijn en ontspannen te voelen.

Mijn huidige vriend leerde ik vlak voordat ik die paar maanden naar Den Haag ging kennen en ik zat in de maanden erna vaak bij hem. Wat er vervolgens gebeurde was niet helemaal de bedoeling, maar het leven loopt nu eenmaal zoals het loopt. Iets betaalbaars en vasts in Den Haag vinden op korte termijn was onmogelijk en daarom trok ik weer even bij mijn ouders in. Wegens het gebrek aan privacy en het vele aanpassen daar was ik echter super vaak bij mijn vriend te vinden en begin deze zomer besloten we dat ik definitief bij hem zou intrekken. Hij heeft een vrij groot koophuis met genoeg ruimte voor mij en daarnaast zijn we op een leeftijd dat in het diepe duiken ons een goede manier leek om niet een soort van jaren te verspillen aan iets wat misschien geen toekomst heeft.

En nu?

Nu zijn we een maand of vier verder en ben ik mezelf (nog steeds) kwijt. Ik dacht eerst dat ik mezelf zo ellendig voelde omdat ik nog moest wennen aan het samenwonen, 99,9 % van de spullen die hier staan van mijn vriend zijn en het daarmee vaak nog voelt alsof ik hier logeer (ik heb niet zoveel spullen en de meubels die ik de afgelopen jaren heb gebruikt waren altijd van en bij iemand anders) of dat ik mezelf zo eenzaam voel omdat ik hier nog geen vrienden heb gemaakt. Vriendinnen gaven liefdevol advies door te zeggen dat ik een eigen plekje moest claimen in mijn nieuwe huis om het meer eigen te maken en dat heeft zeker geholpen in het mezelf hier thuis voelen.

Echter, ik besef mezelf nu dat dit bijzaken zijn en de reden waarom ik me zo voel is omdat ik niet meer weet wie ik ben en dat eigenlijk al heel lang niet meer weet. Ik heb mezelf de laatste jaren zoveel aangepast aan anderen, dat het een gewoonte is geworden niet meer te denken en te voelen aan hoe ik het zou willen. Ik heb op dit moment geen betaald werk, heb een uitkering en zit in een soort van re integratiefase en zit dus veel thuis. Ik zie het dus stiekem als mijn taak om het huis schoon te houden, af te wassen en mezelf een soort van nuttig te maken als huisvrouw. Niet eens omdat ik het wil, maar omdat het voelt alsof het moet. Ik voel mezelf zo schuldig dat mijn vriend zo hard werkt, dat ik mezelf zo ontiegelijk schuldig voel als het dan een puinhoop is in huis. Als ik terugdenk aan Amsterdam had ik dit probleem ook al bij mijn ex, alleen is het nu sowieso heftiger omdat dit huis zeker drie keer zo groot is en er altijd wel iets te doen is. Ik vul dingen en behoeftes voor mijn vriend in, ga juist wel of niet vroeg naar bed naar aanleiding van zijn vaak late diensten en blijft ’s morgens veel te lang in bed liggen omdat ik mijn vriend niet wil wakker maken en ‘lastig vallen’ met het feit dat ik licht in de slaapkamer nodig heb om mijn kleren te pakken.

Mijn vriend geeft aan dat ik mijn eigen ding moet en mag doen en dat hij daar echt geen last van heeft. Hij verwacht ook niet dat alles altijd netjes is en het aanrecht leeg is en ik mijn ritme op dat van hem afstem, maar blijkbaar is mijn hoofd er zo van overtuigd dat alles op een bepaalde manier moet, dat ik steeds meer ben gaan leven op basis van zijn ritme en werktijden en dat is niet hetgeen goed is voor mijn herstel, geestelijke gesteldheid en motivatie om iets van mijn leven te maken.

In Amsterdam paste ik mezelf aan en probeerde ik te (over)leven in een woonplaats waar ik niet thuishoorde, bij mijn ouders had ik niet eens een plek voor mezelf en moest het om half tien ’s avonds stil zijn en moest ik plekken mijden omdat mijn pa dan al ging slapen, in Den Haag had ik huisgenoten die me soms wakker maakte met lawaai ’s morgens in de keuken, waar ik uit angst voor gedoe de afwas niet een week kon laten staan en waar ik regelmatig een uur moest wachten voor ik kon douchen omdat de badkamer weer eens bezet was en nu zit ik op een plek bij mijn allerliefste die mij alles gunt, mij niks verplicht en mij de vrijheid geeft om mezelf te zijn, maar waar ik niet meer in staat lijk te zijn mezelf te kunnen zijn en mijn eigen plekje te claimen.

Ik weet inmiddels niet meer wat IK nu echt wil en zou moeten doen om mezelf weer geestelijk op de rails te krijgen. Ik merk dat ik steeds vaker sorry zeg terwijl ik eigenlijk niks fout doe en mijn eigen werkzaamheden naar voren schuif omdat ik diep van binnen bang ben dat als ik thuis niet “perfect” functioneer ik straks weer vrijgezel ben. Ik weet dat het allemaal in mijn eigen hoofd zit en ik dat mezelf heb aangepraat en aangeleerd, maar het blijkt toch moeilijker te zijn om hier vanaf te komen als dat ik had verwacht. Voor mijn gevoel heb ik als dertiger al eerder in mijn leven een stuk van mijn ontwikkeling overgeslagen en heb ik mezelf nooit goed ontwikkeld en ben ik mezelf gaan inpassen in het leven van anderen.

Op het moment dat ik dit schrijf is mijn vriend een weekend weg en ben ik twee nachten alleen thuis. Hoewel ik bang was dat mijn paniekstoornis de kop op zou steken, voel ik mezelf goed en heb ik eindelijk helder voor me wat het probleem is. Vandaar dan ook dit enorme artikel. Ik ging gisteren op tijd naar bed en heb in datzelfde bed een film gekeken en ben vanmorgen in alle rust opgestaan, heb de kleren van de waslijn gehaald en opgehangen en boodschappen gedaan, maar heb de afwas laten staan en ben gaan lunchen met een pizza, gewoon omdat het kan. De wekker voor morgen staat om 7:00, als experiment, omdat ik heb gemerkt dat ik toch het meest helder ben in de ochtend. Ik wil het vroeg opstaan zo graag gaan doorzetten de komende tijd en proberen wat meer mijn eigen ritme op te gaan opbouwen naast het ritme van mijn vriend. Het klinkt misschien heel gek, maar dat idee alleen al maakt me stiekem doodsbang en zwaar onrustig, want stel je voor dat we hierdoor uit elkaar groeien? Diep van binnen weet ik ook wel dat dat niet zo snel zal gebeuren, want andere stellen, vooral degene die beide op verschillende tijdstippen buiten de deur werken, hebben het ook. Ik heb echter geen idee hoe andere mensen dat precies doen en hoe ze zich daar diep van binnen bij voelen.

Zoals ik eerder al aangaf, ik heb deze week een intake en zal dit alles zeker ook gaan vertellen, want ik mis mezelf. Ik mis de blije, ontspannen Patricia die af en toe naar een dansfeestje gaat en anders gewoon gaat dansen in de kamer. Ik mis de winterochtenden waar ik in het donker over de hei wandel en de dagen dat ik voor twaalf uur ’s middags al zoveel nuttige dingen heb gedaan dat ik vol vertrouwen en enthousiasme de rest van dag inga. Ik mis het meisje dat weer een paar keer per maand naar de bioscoop gaat en het liefst twee films gaat kijken om vervolgens tot twee uur ’s nachts wakker te blijven om er recensies over te schrijven.

Ik ben natuurlijk al aan mijn ‘nieuwe dingen durven doen’ rubriek begonnen en dit is iets wat hiervan in het verlengde ligt. Ik hou jullie op de hoogte en als iemand van jullie dit herkent en/of tips heeft op het gebied van jezelf vinden, herontdekken en een eigen ritme vinden waar je je goed bij voelt en hoe om te gaan met het vinden van een nieuw ritme als je net samenwoont, dan hoop ik dat je of hieronder of mij privé een berichtje wil sturen, want alle hulp is welkom!

Ben jij jezelf weleens kwijtgeraakt?

Update: Lees ook -> Na 20 jaar toch geen borderline maar autisme